در این پست از سایت ذکر و دعا و فال و تعبیر خواب malakootiha.com روشهای ضرب سکه در ضرابخانه های عصر باستان را قرار دادیم . در دوران باستان از روشهای مختلف و دستگاه های متنوع برای ضرب سکه استفاده می کردند . برای آشنایی با چگونگی ضرب سکه در عصر باستان به ادامه مطلب سایت ملکوتی ها مراجعه کنید …
ضرب سکه,چگونگی ضرب سکه,ضرابخانه های ضرب سکه,دستگاه های ضرب سکه,سکه های ضرب شده عصر باستان,سکه های ضرب شده قاجاریه
روشهای ضرب سکه در ضرابخانه های عصر باستان چگونه بود
بر اساس نوشتهها و مدارک موجود در ایران، در زمان صفویه نظم و ترتیب خاصی برای ضرب سکه وجود داشت و ضرابخانه، سازمان اداری گستردهای دارای مشاغل متنوع بود که تحت نظر معیرالممالک اداره میشود عزل و نصب حکاکان، زرکشان، ضراب باشی، ضابطان، صنعتگران، کارکنان و کارمندان با وی بود و هیچیک از عاملین دیگر حق دخالت نداشتند.
دستگاههای مهم ضرابخانه عبارت بودند از:
۱- دستگاه سیاکی (گدازنده) برای ذوب و خالص کردن طلا و نقره.
۲- دستگاه قرص کوبی که فلزات را به شکل قرص در میآورد.
۳- دستگاه آهنگری برای شمش کردن فلزات.
۴ – دستگاه چرخ کشی برای نوار کردن شمشها به ضخامت معین.
۵ – دستگاه قطاعی برای قطعه قطعه کردن نوار فلزات.
۶ – دستگاه کهله کوبی، فلزات قطعه شده را پهن کرده، به اندازه سکه در میآورد.
۷ – دستگاه سفیدی گری، قرصهای زر و سیم را پاک میکرد.
۸ – دستگاه تخش کنی، قرصهای کم وزن را جدا کرده، مجدداً با وزن صحیح آماده میکرد.
۹ – دستگاه سکه کنی، قرصها را سکه میکند.
ضرب سکه در دوره های مختلف :
در دوران افشاریه و زندیه تا اواسط قاجاریه وضع ضرب سکه کم و بیش به همان صورت بود تا در سال ۱۲۸۲ هـ . ناصرالدین شاه دستور داد ضرابخانهای با روش جدید از فرانسه خریداری و به ایران وارد شود و پس از وقفهای دوازده ساله، ضرابخانه جدید در سال ۱۲۹۴ هـ به دستیاری پشان، مستشار اتریشی، کار خود را آغاز نمود.
بزرگترین سکه جهان سکهای زرین است که نوشته روی آن به فارسی است و مشخصات سکه عبارت است از: وزن آن بیش از هفتاد انس (انس = ۳۱ گرم و اندی) – اندازه قطر و دایره این سکه ۵/۱۴ سانتیمتر است. نوشته روی سکه «لا اله الا الله محمد رسول الله» و عبارت «ضرب دارالخلافه شاه جهانآباد ۱۰۶۴» و در حاشیه آن هم این شعر دیده میشود:
از صدق ابی بکر شد ایمان انور
اسلام قوی دست شد از عدل عمر
دین تازه شد از شرم و حیای عثمان
و ز علم علی یافت ولایت زیوراین سکه منحصربهفرد بوده و اکنون در موزه بریتانیاست.
فلویه (Floyer) که در سال ۱۸۷۸ میلادی از ضرابخانه کرمان دیدن کرده است می گوید:
ضرابخانه در هنگامی که من از آن دیدن کردم، با سر و صدای زیاد در حال کار بود. دریک سو نقره به وسیله دستگاه چوبی بدقواره ای کشیده در و به شکل نوار ضخیمی در می آمد. سوی دیگر مردی مشغول بریدن آن نوار به قطعات کوتاهتر بود؛ به اندازه ی دقیق و با آن چنان سرعتی که جز با تجربه ی سالیان دراز، چنین مهارتی بدست نمی آید.
عمل دوم توزین آن قطعات بود که تقریبا همه ی آنها درست از آب در می آمد. سپس آنها را در یک منقل زغالی می ریختند که نزدیک یک سندان قرار داشت و اینجا محل ظریف ترین کار ضرابخانه بود.
سندان مزبور قطعه ای از فولاد بود با پایه ای چوبین که روی آن نقش یک طرف سکه را کنده بودند و مردی کنار آن ایستاده بود با دو انبر و مردی دیگر با چکشی کوچک که روی دیگر کلمه برآن نقش بسته بود. مرد سومی هم با یک پتک سنگین کنار آن دو نفر ایستاده بود.
مرد اول به آهستگی یک قطعه نقره را از منقل برمی داشت و بدون کمترین لغزش دست، با مهارتی حیرت انگیز روی سندان قرار می داد؛ درست همان موقع، مرد دوم چکش کوچک را دقیقا روی آن می گذاشت؛ سپس مرد سوم نفس زنان پتک سنگین را برسر چکش فرود می آورد؛ با چنان قدرتی که هم قطعه ی نقره را پهن می کرد و هم هردو روی سکه از آن نقش می گرفت. در هر دقیقه ۳۳ تا ۳۸ سکه را بدین صورت ضرب می کردند.