شرح اسماى حسنى
( معانی برخی از اسماء الله الحسنی در قرآن)
1 – الله :
مشھورترين نام خداوند متعال و در مقام ذكر و دعا، برترين مقام را داراست . و ساير نامھا به سوى اين نام متوجه اند.
2 و 3 – الواحد، الاحد:
اين دو اسم به معناى نفى اجزاء مى باشند و با ھم چند فرق دارند:
الف – واحد به تنھا بالذات گويند و احد به تنھاى بالمعنى .
ب – واحد موردش اعم است ، چون ھم به عاقلان گفته مى شود، ھم به غیر عاقلان ، اما احد، فقط به عاقلان گفته مى شود.
ج – واحد در حساب و عدد (به عنوان شماره يك ) مى آيد اما احد چنین نیست .
4 – الصمد:
آن آقايى كه مقصود و تكیه گاه در تمام كارھا و نیازھا و گرفتاريھاست .
اصل صمد به معناى قصد است كه در عرب گويند: صمدت ھذا الامر، يعنى آھنگ آن كار را كردم . و نیز در معنايش گفته شد، كه صمد آن كسى است كه جسم و شكم ندارد.
5 – الاول :
آن است كه بر ھمه چیز پیشى گرفته ، موجودى كه قبل از وجود خلق دائما بوده و چیزى قبل از او نیست .
6 – الاخر:
آنكه بعد از فناى ، خلق ، باقى است. البته بايد دقت كنى كه: آخر به معناى چیزى كه انتھا دارد، نیست ، ھمچنانكه اول ھم بمعناى چیزى كه ابتدا دارد، نمى باشد، پس تنھا او اول و آخر است .
7 – السمیع :
يعنى شنونده اى كه كلام مخفى و سخن در گوشى را مى شنود كلام آشكار و سخن پنھان و حرف زدن و سكوت كردن نزد او مساوى است .
گاھى اوقات شنیدن به معناى پذيرفتن و اجابت كردن نیز مى آيد؛ چون او كسى است كه تو به را از بندگانش مى پذيرد و دعا را مى شنود (و اجابت مى كند) و نیز گفته شده كه سمیع يعنى عالم به شنیدنیھا كه عبارتند از صداھا و حروف ، ثبوت اين معنا براى او ظاھر است به دو دلیل :
1 – چیزى از صداھاى مخلوقاتش از او غايب و پنھان نیست .
2 – او به ھر چیز معلومى عالم است كه يكى از آن معلومات ، صداھاى مخلوقات مى باشد.
8 – البصیر:
او بیننده است ؛ يعنى به چیزھاى مخفى آگاه است . و نیز گفته شده بصیر يعنى عالم به ديدنیھا.
9 – القدير:
به معناى قادر و توانگر است كه از قدرت و توان بر چیزى گرفته شده ، پس ھیچ چیز طاقت سرپیچى از مراد او را ندارد دو نمى تواند از اراده و فرمان او، سرباز زند.
10 – القاھر:
كسى است كه بر گردنكشان غالب است و بندگان را با مرگ ، مغلوب مى سازد، در جايى كه او اراده داشته باشد، چیزى طاقت سرپیچى را ندارد.
عده الداعی، شیخ احمد بن فھد حلى (قدس سره الشريف) ترجمه : حسین غفارى ساروى.
شرح اسماى حسنى ، نامهای خداوند متعال ، اسماء الحسنی