در این پست از سایت ذکر و دعا و فال و تعبیر خواب malakootiha.com دعای شکرگزاری حضرت علی برای شکر و سپاس از نعمت های خدا را قرار دادیم . دعای عظیم الشان و پرفضیلت از حضرت امام علی (ع) درباره شکرگزاری و سپاس از نعمت های خدا به همراه احادیث و روایات و سخنان گهربار از حضرت علی (ع) درمورد تشکر و سپاس و شکرگزاری از خداوند در سایت ملکوتی ها …
دعای شکرگزاری حضرت علی برای شکر و سپاس از نعمت های خدا
دعای شکرگزاری حضرت علی برای شکر و سپاس از نعمت های خدا
اِنَّ لِلّهِ فِی کلِّ نِعْمَةٍ حَقّاً، فَمَنْ أَدَّاهُ زَادَهُ مِنَها، وَ مَنْ قَصَّرَ عَنْهُ خَاطَرَ بِزَوَالِ نِعْمَتِهِ. (حکمت ۲۴۴ نهج البلاغه)
امام علیه السلام فرمود: خداوند در هر نعمتی حقی دارد. کسی که حق آن را ادا کند، آن نعمت را بر او افزون می کند و کسی که در آن کوتاهی نماید آن نعمت را در خطر زوال قرار می دهد.
راه بقای نعمت ها:
امام علیه السلام در این کلام نورانی اشاره به اهمیت مسئله شُکر با تعبیر جدید می کند، می فرماید:
«خداوند در هر نعمتی حقی دارد. کسی که حق آن را ادا کند، آن نعمت را بر او افزون می کند و کسی که در آن کوتاهی نماید آن نعمت را در خطر زوال قرار می دهد»؛
(إِنَّ لِلّهِ فِی کلِّ نِعْمَةٍ حَقّاً، فَمَنْ أَدَّاهُ زَادَهُ مِنَها، وَمَنْ قَصَّرَ عَنْهُ خَاطَرَ بِزَوَالِ نِعْمَتِهِ).
«خاطَرَ» (از ماده مخاطره) به معنای به خطر افکندن است.
منظور امام علیه السلام از حق نعمت، همان شکر است؛
نه تنها شکر زبانی و قلبی
بلکه اساس شکر، شکر عملی است؛
یعنی از آن نعمت خداداد به نفع مظلومان استفاده کردن،
صله رحم به جا آوردن،
آلام بیماران را تخفیف دادن،
تعظیم شعائر نمودن
به فکر یتیمان بودن و امثال این ها.
شکر نعمت هایی مانند چشم و گوش و عقل و هوش، این است که آن ها را در مسیر اهدافی که برای آن آفریده شده اند به کار بگیریم.
و مطابق تعبیر معروف علمای اخلاق،
«الشُّکرُ هُوَ صَرْفُ الْعَبْدِ جَمیعَ ما أنْعَمَهُ اللهُ فیما خُلِقَ لاِجْلِهِ؛
شکر عبارت از این است که انسان، تمام آنچه را خدا به او روزی داده برای آن اهدافی که آفریده شده است صرف کند».
البته شکر زبانی هم جایگاه خود را دارد؛
در حدیثی از امام صادق علیه السلام می خوانیم:
«تَمَامُ الشُّکرِ قَوْلُ الرَّجُلِ الْحَمْدُ
لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ؛
تمام شکر آن است که انسان (از روی اخلاص و ایمان) بگوید:
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ».
در حدیث دیگری از امام باقر و امام صادق علیهما السلام آمده است که نوح علیه السلام همه روز صبحگاهان و عصرگاهان این کلمات را به درگاه خدا عرضه می داشت:
«أَللّهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنَّ ما أَصْبَحَ أَوْ أَمْسی بِی مِنْ نِعْمَةٍ فِی دِینٍ أَوْ دُنْیا فَمِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَرِیکَ لَکَ، لَکَ الْحَمْدُ وَلَکَ الشُّکرُ بِها عَلَی حَتّی تَرْضی، وَبَعْدَ الرِّضا؛
خداوندا من تو را گواه می گیرم:
هر نعمتی صبح و شام به من می رسد، چه دینی و چه دنیوی، چه معنوی و چه مادی، همه از سوی توست، یگانه ای و شریکی نداری، حمد مخصوص توست و شکر هم از آن تو، آن قدر شکرت می گویم تا از من خشنود شوی و حتی بعد از خشنودی».
در بعضی از روایات آمده است که خدای متعال بدین سبب او را عبد شکور خوانده است.
همچنین شکر قلبی نیز جایگاه خود را دارد که انسان واقعاً از خداوند به سبب نعمت هایی که به او ارزانی داشته راضی باشد؛
ولی به هر حال شکر در صورتی کامل می شود که جنبه های عملی آن آشکار گردد.
از بعضی روایات استفاده می شود که علاوه بر این ها انسان باید از واسطه نعمت هم تشکر کند تا شکر او کامل گردد.
در حدیثی از امام زین العابدین علی بن الحسین علیه السلام می خوانیم:
«إِنَّ اللَّهَ… یحِبُّ کلَّ عَبْدٍ شَکورٍ یقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَی لِعَبْدٍ مِنْ عَبِیدِهِ یوْمَ الْقِیامَةِ أَشَکرْتَ فُلاناً فَیقُولُ بَلْ شَکرْتُکَ یا رَبِّ فَیقُولُ لَمْ تَشْکرْنِی إِذْ لَمْ تَشْکرْهُ ثُمَّ قَالَ أَشْکرُکمْ لِلَّهِ أَشْکرُکمْ لِلنَّاسِ؛
خداوند… هر بنده شکرگزاری را دوست دارد.
خداوند متعال روز قیامت به بعضی از بندگانش می گوید:
آیا از فلان شخص تشکر کردی؟ عرض می کند: خدایا! من شکر تو را گزاردم.
خداوند می فرماید: به سبب آن که از او تشکر نکردی شکر مرا ادا ننموده ای.
سپس امام علیه السلام فرمود: شاکرترین شما در برابر خدا شاکرترین شما در برابر بندگان خداست».
در احادیث متعددی آمده است که شکر هر نعمتی پرهیز از گناهان است
ازجمله در حدیثی از امام امیرمؤمنان علیه السلام می خوانیم:
«شُکرُ کلِّ نِعْمَةٍ الْوَرَعُ عَمَّا حَرَّمَ اللَّهُ».
دلیل آن هم روشن است؛ پرهیز از گناه دلیل فرمانبرداری بنده است وفرمانبرداری، بهترین تشکر به پیشگاه بخشنده نعمت هاست.
در حدیث دیگری از امام صادق علیه السلام می خوانیم که ابو بصیر از حضرت سؤال کرد:
«هَلْ لِلشُّکرِ حَدٌّ إِذَا فَعَلَهُ الْعَبْدُ کانَ شَاکراً؛
آیا شکر حد نهایی دارد که هرگاه بنده ای آن را انجام دهد شاکر محسوب شود؟»
امام علیه السلام فرمود:
آری.
ابوبصیر سؤال کرد: آن کدام است؟
امام علیه السلام فرمود:
«یحْمَدُ اللَّهَ عَلَی کلِّ نِعْمَةٍ عَلَیهِ فِی أَهْلٍ وَمَالٍ وَإِنْ کانَ فِیمَا أَنْعَمَ عَلَیهِ فِی مَالِهِ حَقٌّ أَدَّاهُ وَمِنْهُ قَوْلُهُ جَلَّ وَعَزَّ (سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا کنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ)؛
انسان در برابر هر نعمتی که خدا به او داده؛
خواه در خانواده اش باشد یا در اموالش، او را شکر می گوید
و اگر حقی در اموال او در نعمتی که به وی داده شده، باشد، آن را ادا می کند
و از آن جمله است گفتار خداوند متعال که می فرماید:
«(انسان به هنگام سوار شدن بر مرکبی بگوید:)
منزه است خداوندی که آن را مسخّر ما کرد و (اگر لطف خدا نبود) ما نمی توانستیم در کنار آن قرار بگیریم».
امام صادق ع در باره آخریم مرحله شکر می فرماید:
آن حضرت می فرماید:
«أوْحَی اللهُ تَعالی إلی مُوسی علیه السلام: یا مُوسی! أُشْکرْنی حَقَّ شُکری. فَقالَ: یا رَبِّ کیفَ أشْکرُکَ حَقَّ شُکرِکَ وَلَیسَ مِنْ شُکرٍ أشْکرُکَ بِهِ إلّا وَأنْتَ أنْعَمْتَ بِهِ عَلَی؟ فَقالَ:
یا مُوسی! شَکرْتَنی حَقَّ شُکری حینَ عَلِمْتَ أنّ ذَلِکَ مِنّی؛
خداوند به موسی وحی فرستاد که ای موسی! حق شکر من را ادا کن.
موسی عرض کرد:
چگونه حق شکر تو را ادا کنم در حالی که همین نعمت توفیق شکرگزاری، نعمت دیگری از سوی تو بر من است؟ (بنابراین با شکرگزاری نعمت جدیدی به من عطا می شود که باید شکر آن را هم بگزارم)
خداوند فرمود: ای موسی!
حق شکر من را به جا آوردی چون می دانی این توفیق هم ازسوی من است».
اما کفران نعمت بی شک مایه زوال نعمت هاست
و در قرآن سرگذشت امت هایی که کفران نعمت کردند و گرفتار شدند به کرار نقل شده که نمونه روشنی از آن داستان قوم سبأ است که خداوند آن همه نعمت به آن ها داد و کفران کردند وتمام آن ها از آنان گرفته شد.
در حدیثی از امام صادق علیه السلام می خوانیم:
«أَحْسِنُوا جِوَارَ نِعَمِ اللَّهِ وَاحْذَرُوا أَنْ تَنْتَقِلَ عَنْکمْ إِلَی غَیرِکمْ أَمَا إِنَّهَا لَمْ تَنْتَقِلْ عَنْ أَحَدٍ قَطُّ فَکادَتْ أَنْ تَرْجِعَ إِلَیهِ قَالَ وَکانَ عَلِی علیه السلام یقُولُ قَلَّ مَا أَدْبَرَ شَیءٌ فَأَقْبَلَ؛
با نعمت های پروردگار به خوبی رفتار کنید
و بترسید که (براثر کفران) آن نعمت ها از شما گرفته شود و به دیگران داده شود
بدانید هیچ نعمتی از کسی منتقل نشد که به این آسانی به او بازگردد.
علی علیه السلام می فرمود:
کمتر می شودکه نعمتی به انسان پشت کند و سپس بار دیگر بازگردد».
برگرفته از سایت دعا 786